"โป่งข่าม"

ชื่อ "โป่งข่าม" มีความเชื่อสืบต่อกันมาว่า ใช้เรียก แร่ธาตุควอทซ์ที่มาจากอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง เท่านั้น แต่ในปัจจุบันเหตุผลด้านการค้าและการศึกษา จึงมีแร่ควอทซ์ซิ่งมีลักษณะเดียวกันมาจากหลายแหล่งทั้งในและนอกประเทศ ดังนั้น จึงมีการการระบุแหล่งที่มาอย่างชัดเจน เช่น โป่งข่ามอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง , โป่งข่ามพม่า , โป่งข่ามจีน ฯลฯ แต่ที่ยังใช้คำว่า โป่งข่าม เพราะเหตุที่ว่า คนที่เล่นพลอยในประเทศไทย รู้จักพลอยตระกูลนี้ในนาม โป่งข่าม ส่วนมากเรียกสั้นๆขึ้นต้นว่า แก้ว เพราะลักษณะใสเหมือนเหมือนแก้วและศัพท์โบราณคือ แก้วมณีรัตนะ แปลตามความหมาย แก้วใส+พลอยมีค่า+ธรรมชาติ
แล้วเราจะรู้แหล่งที่มาได้อย่างไร และที่ไหนดีที่สุด


ตอบ ตามตรงว่ายากมากๆครับ สำหรับผู้เริ่มต้นว่าโป่งข่ามนั้นมาจากแหล่งใด บ่อใด ประเทศอะไร เพราะทุกวันนี้มีโป่งข่ามจากแหล่งต่างๆมากมาย เช่น จีน พม่า ไทย บราซิล และแหล่งที่มาที่ดีที่สุดบอกไม่ได้ครับ เพราะธรรมชาติเป็นผู้ให้กำเนิด สิ่งแปลกใหม่สวยงามซึ่ง สามารถเกิดขึ้นได้เสมอ ทุกที่ ขึ้นกับแต่ละคนเราจะพบเจอหรือไม่นั่นเอง แต่ละแหล่งย่อมมีคุณค่าในตัวของเค้าเองประกอบกับความชำนาญในการแต่งของช่าง ผู้ชำนาญ สามารถดึงจุดเด่นของโป่งข่ามแต่ละเม็ดให้สวย และมีคุณค่าอย่างไรมากกว่า
หินต่าง ๆ (คริสตัล) ต่างมีคุณสมบัติทางธรรมชาติ ที่ช่วยเกื้อกูลส่งเสริม ชีวิต แลจิตวิญญาณ ฯลฯ
คุณสมบัติ ด้านช่วยเกื้อกูลส่งเสริม ชีวิต และจิตวิญญาณ ที่เป็นอำนาจลี้ลับนั้นก็เพราะแก้วโป่งข่าม มีเทวดารักษา เทวดาประจำแก้วแต่ละดวงแต่ละเรือน เปรียบเสมือนเรือนที่อาศัยของเทพยดาเหล่านั้น เทพที่รักษาก็มีหลายเผ่า หลายนิกาย หากเป็นแก้วที่มาจาก ต่างประเทศไกลๆ ก็อาจเป็นเทพในนิกายของบ้านนั้นเมืองนั้น เทพเจ้าบางองค์เป็นเทพในต่างศาสนาก็มี ท่านเหล่านี้มีสัมมาทิฐิ หากเราปฏิบัติจิต ทำตนเป็นคนดี เป็นอันใช้ได้ เพราะโลกวิญญาณของท่านสื่อด้วยจิตเป็นส่วนใหญ่ สรุปว่าเป็นของดีมีเทพรักษาทุกดวง ทุกก้อนแก้ว เมื่อแก้วถูกเจียระไน ออกเป็นหลายๆชิ้น หลายๆดวง เทพที่รักษานั้นก็สามารถแบ่งกายทิพย์ออกไปทุกอณูเนื้อ แก้วดวงเดียวถูกแบ่งออกเป็นร้อยชิ้นร้อยดวง ทุกร้อยชิ้นร้อยดวงก็มีเทพรักษาอยู่ทั้งหมด เป็นของที่ประมาทไม่ได้ เป็นอจินไตย
แก้ว โป่งข่ามที่ยังไม่เจียระไนหรือ เมื่อ ขึ้นรูปเป็นเรือนแหวนสวยงามแล้วก็มีความศักดิ์สิทธิ์ในตัวเอง อย่างเด่นชัดโดยไม่ต้อง อธิษฐานจิตปลุกเสกจากผู้ทรงจิตตานุภาพ หินแก้วโป่งข่ามที่เป็นแก้วศักดิ์สิทธิ์จากธรรมชาตินี่ละครับที่บรรพชนท่าน ค้นพบและนำมา สร้างเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ให้ชาวพุทธได้สักการะเเละ เป็นการเสริมศรัทธาในพระศาสนาเพราะความศักดิ์สิทธิ์ ของเทพเทวาที่คุ้มครองรักษาแก้ววิเศษนี้เอง เช่นองค์พระมหามณีรัตนปฏิมากร ซึ่งค้นพบในกรุเจดีย์ที่จังหวัดเชียงราย อีกองค์หนึ่งคือ "องค์พระแก้วดอนเต้า" (ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่วัดพระธาตุลำปางหลวง จังหวัดลำปาง) รวมไปถึงพระแก้วขาวหริภุญชัย หรือรู้จักกันดีในชื่อ "พระเสตังคมณี" ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่วัดเชียงมั่น จังหวัดเชียงใหม่ ซึงมีอายุเก่าแก่ถึง 1800 ปี
คุณ ค่าของแก้วโป่งข่าม นอกจากความสวยงามภายนอกแล้ว ยังมีคุณค่าทางวัฒนธรรม, ประวัติศาสตร์ และตำนานความเชื่อต่าง ๆ เป็นมรดกตกให้คนรุ่นหลังได้สืบสาน